Dr n. med. Hanna Czajka autor Programu zdrowotnego dotyczącym profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce przedstawia potrzebę prowadzenia szczepień przeciwko pneumokokom.
Od wielu lat eksperci z dziedziny medycyny postulują wprowadzenie w Polsce powszechnych, obowiązkowych szczepień przeciw zakażeniom wywoływanym przez bakterię Streptococcus pneumoniae (zwaną potocznie pneumokokiem). Nasz kraj pozostaje w grupie nielicznych państw Unii Europejskiej, które takich szczepień w swoich programach nie mają. Zakażenia bakterią Streptococcus pneumoniae są przyczyną wielu chorób, stanowiących zagrożenie dla zdrowia a nawet życia osób chorujących.
Pneumokoki to istotny problem zwłaszcza dla:
- małych dzieci, których układ odpornościowy nie jest w pełni dojrzały,
- osób starszych, których odporność jest osłabiona.
Są one na świecie jedną z najczęstszych przyczyn zachorowań i zgonów dzieci
Pneumokoki mogą wywoływać choroby zarówno inwazyjne jak i nieinwazyjne.
Zakażenia nieinwazyjne (śluzówkowe) to:
• zapalenie zatok obocznych nosa,
• zapalenie ucha środkowego,
• zapalenie płuc.
Zakażenia inwazyjne – zwane Inwazyjną chorobą pneumokokową (IChP) - to:
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• bakteriemia/sepsa,
• krwiopochodne zapalenie płuc.
W następstwie zachorowań mogą pojawiać ciężkie i długotrwałe powikłania – głuchota, choroby neurologiczne.
Kielce to przykład pierwszego miasta w Polsce, które wprowadziło w 2006 roku masowe szczepienia przeciw pneumokokom, finansowane przez władze samorządowe. Efekty 7-letniego programu szczepień przeciw chorobom wywoływanym przez pneumokoki w Kielcach, to:
• znaczący spadek zapadalności i liczby hospitalizacji,
z powodu zapalenia płuc we wszystkich grupach wiekowych,
• spadek nosicielstwa szczepów szczepionkowych,
• spadek nosicielstwa szczepów opornych na penicylinę.
Wprowadzenie powszechnych szczepień niemowląt przeciw pneumokokom zapobiega inwazyjnej chorobie pneumokokowej oraz zapaleniom ucha i płuc, ogranicza nosicielstwo oraz zmniejsza liczbę bakterii antybiotykoopornych, a także wywołuje efekt populacyjny.
Ponadto szczepienie przeciw pneumokokom zaleca się także osobom przewlekle chorym oraz seniorom (> 65 r.ż.), co w znaczącym stopniu zmniejsza liczbę zachorowań i zgonów.
Profilaktyka zakażeń pneumokokowych powinna dotyczyć następujących grup pacjentów:
• niemowląt po 6. tygodniu życia oraz dzieci do 5 lat w schematach zgodnych z charakterystykami poszczególnych produktów leczniczych (ChPL),
• dzieci 5-18 lat, ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów z grup ryzyka (choroby przewlekłe),
• dorosłych po ukończeniu 18 lat do 64. roku życia,
• osób w wieku powyżej 65 r. ż. ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów z grup ryzyka (choroby przewlekłe).
Szczegóły programu znaleźć można na stronie www.profilaktykawmalopolsce.pl.
Program realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.